Ze zwermen…!


Na enkele uurtjes zweten in de moestuin, want daar was ook nog dringend werk te doen, even mijn persoonlijke queen bee gaan halen om het werk samen te bewonderen en toen begon het: duizenden bijen stroomden voor onze ogen de kast buiten en zoemden in het rond. Ze vormden een hele wolk die zich uitstrekte over onze achtertuin en die van de buren, waarnaar de zwerm zich verplaatste om hoog in hun boom te gaan nadenken over hun volgende stap. Maar de bijen in de zwerm konden de koningin niet vinden…, ze was niet mee…! Kon ook niet, want er zit een moerrooster onder de broedbak waar ze niet door kan. Dus na korte tijd zwermden ze terug richting de kast en gingen ze morrend de kast weer in om na te denken over plan B.

Mijn eerste zwerm en ik heb het mogen meemaken: wat een natuurkracht is me dat, 10.000 tot 20.000 bijen die luid zoemend het hele luchtruim innemen! Ongelooflijke ervaring!

Maar waarom zwermen bijen eigenlijk? Wel simpel gezegd: als ze met te veel dreigen te raken in de kast (er zijn ook nog een paar andere redenen), dan gaat de helft van het volk er vandoor met de oude koningin en een volle honingmaag. Ze laten het broed en de aangelegde voedselvoorraden achter voor de andere helft en zoeken een nieuwe woonplek, maar ze vertrekken niet alvorens de zwermcel(len) met de nieuwe koningin gesloten zijn en ze dus zeker zijn dat ze het volk niet zonder nieuwe leidster achterlaten. Dat is eigenlijk de voorplanting van het bijenvolk: niet de individuele bij die geboren wordt en sterft, doet er toe, maar het zijn de volken op hun geheel die tellen,  en die moeten zich ook voortplanten, want daarvan gaan er nl. ook verloren. Het bijenvolk als superorganisme dus.

Wel; en dit volk had al langer zwermplannen, maar niet om de gebruikelijke redenen, waarom wel, dat weet ik niet (zeker). In ieder geval, deze imker had al een paar maal op de wekelijkse controle de zwermdoppen gebroken, en dus hun plannen uitgesteld en een paar dagen geleden dacht ik dat het de laatste keer zou zijn dat ik het ging moeten doen, want dan ging ik de koningin vervangen door een rijpe moerdop van de koninginnenkweek waar ik nu mee bezig ben. Maar bon, ik had dus één cel in die bijenzee over het hoofd gezien en dus besloten ze te vertrekken. En toen ging dus de zwerm en ze kwam weer terug.

Maar wat nu gedaan? De kast openmaken betekent dat de koningin weg kan. Dus op advies van een ervaren imker eerst de broedbakken op een nieuwe bodem gezet en naast de originele staanplaats gezet, dan de honingzolder op de oude bodem/ingang. De vliegbijen vliegen uit om hun ding te doen en gaan via hun originele ingang terug binnen en komen niet meer in de broedbak waar de koningin nog rondhangt. En dan kan je die ‘s avonds (dan is het veilig om de kast te openen, want zo laat op de dag vertrekken ze niet meer) makkelijker vinden in de minder druk bezette raten. En ja hoor, ik had ze al snel gevonden en hop, samen met een deel bijen, broed en een stuk van de voedselvoorraad in een kleiner kastje gedaan een weggevoerd naar de tuin van een collega een kleine 6 km verder (bij mindere verre verplaatsing zouden ze kunnen de weg terugvinden). De rest van het volk zit nu moerloos en is kleiner, dus gaat niet meer zwermen. Wat ze nu wel gaan doen is weer een jong larfje tot prinses gaan maken. Dus binnen enkele dagen nog één keer alles goed nazien en de doppen breken. Daarna zijn er geen larfjes meer die jong genoeg zijn om nog om te tunen tot koningin en hebben ze geen andere keuze dan de geselecteerde koninginnendop die ik vervolgens zal inhangen met grote dankbaarheid te aanvaarden en eens die koningin geboren is en op bruidsvlucht is geweest, kan er weer nieuw broed komen en gaat het leven gewoon weer verder voor onze bijtjes…

Na drie weken komt de originele koningin met haar nieuwe ontwikkelde volkje terug naar hier en kan eventueel nog verder uitgroeien tot reservevolk voor komende winter.